Organisaties worden steeds platter en de professionals van nu zitten niet te wachten op een manager die hen vertelt wat ze moeten doen. Waarom zou je ook medewerkers klein willen houden als ze groot kunnen worden? Als teamleider wil je je team optimaal in staat stellen om zelf de beslissingen te nemen en uit te voeren. Maar je team goed laten werken vanuit hun eigen kracht en talent vraagt wel een andere kant van jou: de coachende.
In die coachende rol loop je tegen vragen aan. Hoe kom je bijvoorbeeld tot oplossingen als er verschillende opvattingen spelen? Hoe combineer je de belangen van jezelf, het team en de organisatie? Hoe doorbreek je hardnekkige patronen? En als de onderlinge verhoudingen in het team stroef lopen, hoe zorg je er dan voor dat de teamleden er met elkaar over in gesprek gaan?
Van manager naar teamcoach
Teamcoaching is teams helpen bij de ontwikkeling om zo zelfstandig mogelijk te werken. Je rol als teamcoach vraagt om nieuwe vaardigheden. “Eén van de moeilijkste zaken vinden managers vaak het kiezen van effectieve interventies.”, vertelt Nynke Sikkema. Als trainer van Van Manager naar Teamcoach bij de Baak heeft zij veel contact met managers die hun rol als teamcoach verder willen verdiepen. “Als teamcoach kun je natuurlijk diverse interventies inzetten, maar wanneer doe je wát, of wanneer laat je wát? Dat vraagt naast kennis en vaardigheden vooral bewustzijn. Van jezelf, van je team, en van je organisatie. Wat doet een team met je? Welke neigingen heb je vervolgens? Volg je die neigingen of kies je voor andere mogelijkheden die misschien effectiever blijken voor de synergie en de resultaten? Wanneer doe je het eigenlijk goed?”
In een interview met Peter Senge over sociale systemen is te lezen:
‘Everything is interconnected, and you are never going to figure out that interconnectedness. It is tremendously liberating, because not only are you never going to figure it out, but neither is anybody else. It creates an inherent equality.‘
Senge wil daarmee zeggen dat je de complexiteit van een groep niet altijd kan verklaren. Dat hoeft ook niet, maar je moet het wel aanvoelen. En dat aanvoelen leer je door te doen, kijken, voelen, reflecteren, en begrijpen.
Vier zaken zijn ontzettend belangrijk
Als het gaat om het proces, om het ontwikkelen van het team, zijn er vier zaken ontzettend belangrijk:
-
Als teamcoach werk je aan het zelfsturend leervermogen
Als manager ben je vaak gewend om te bepalen, om antwoorden te geven op vragen die je team stelt. In je rol als teamcoach gaat het erom het potentieel aan te boren, om je team verder te ontwikkelen en de teamleden te helpen bij lastige overgangssituaties. Je bijdrage kan zich richten op de inhoud, maar ook op relaties of de organisatie van het team.
- Je zorgt voor gezamenlijke doelen en kaders
In teams die zelf meer zelfstandig werken, loopt de manager niet meer voorop als gids en aanvoerder. Het team zelf moet leren nadenken over hun doel, de beschikbare middelen en de onderlinge taakverdeling. Nynke: “In een meer zelfstandig team zijn mensen afhankelijk van elkaar en dan is het belangrijk dat de gezamenlijke visie helder is en gedragen wordt.”
- Een teamcoach is geen 1 op 1-coach
De teamcoach is geen gewone coach omdat je gericht bent op de groep en niet op het individu. Het kan best zijn dat een teamlid veel aandacht vraagt of een enorme impact heeft op het team. De teamcoach kijkt dan naar het effect daarvan op het collectief en hoe het komt dat deze situatie er is. De teamcoach kijkt naar relaties tussen teamleden en hoe die zich als een dynamisch geheel tot elkaar verhouden. Hoe dat zich ontwikkelt of juist is vast komen te zitten en hoe dat functioneel of juist disfunctioneel is. Als teamcoach moet je systematisch kunnen kijken: wat heeft effect op wat?
- Je herkent en gebruikt de teamdynamiek
Gaat iedereen voor eigen eer en glorie of is sprake van een echte teamspirit? Staan de mensen open voor kritiek en durven ze elkaar op een prettige manier aan te spreken op zaken die niet goed gaan, of bewaart men liever de goede vrede? Hoe liggen de verhoudingen in je team? De dynamiek in je team is erg belangrijk en jij als teamcoach hebt daar invloed op. Het is belangrijk om je gevoel voor de onderstroom goed te ontwikkelen: wat speelt er onder de tafel? Welke patronen belemmeren jouw team? Hoe maak je zaken bespreekbaar en zorg je voor een lerende sfeer? Wat voor een effect heeft het team eigenlijk op jou?
Wat helpt jou om door te schakelen van sturen naar coachen?
Van manager naar teamcoach kan een grote omschakeling zijn. Maar ook een geweldige uitdaging die je de kans biedt om een andere kant van jezelf te laten zien en je leidinggevende kwaliteiten verder te ontwikkelen. De Baak kan je daarbij helpen. We hadden al de training Coachend Leiderschap, maar speciaal voor managers die zich willen ontwikkelen als teamcoach hebben we vorig jaar de training ‘Van Manager naar Teamcoach’ opgezet. Iets voor jou?
Wij zijn de Baak. Hét trainingsinstituut voor leiderschap en persoonlijke ontwikkeling voor hoogopgeleide professionals. In onze intensieve trainingen dagen we je uit op intellect, intuïtie en interactie.
Bekijk ons trainingsaanbod