De kunst om situaties of gedrag van een ander om te buigen waardoor er een ‘win-win’ situatie ontstaat is te leren. Dat vergt wel extra inspanning en mensenkunde van jou als professional of manager! Maar het levert duurzame relaties op waarin ieders talent optimaal tot hun recht komt en je samen met plezier je doelen behaalt.
1. De deur naar verandering gaat naar binnen toe open
Als je iets als lastig ervaart, is je automatische neiging om te gaan 'pushen' of je er (soms zelfs met een leugentje om bestwil) vanaf te maken. Dit werkt niet om de werkrelatie effectief en leuk te houden op de lange termijn. Wat wel werkt is een moment nemen en jezelf afvragen, ‘Wat zegt dit over mij?’ Je kijkt eerst even naar binnen: ‘Ben ik te gedreven? Zeg ik het bot en directief? Ben ik lui en wil ik het afschuiven? Loop ik voor de troepen uit? Zeg ik dingen vanuit een negatieve emotie?’ En vraag je daarna af wat je ervan kunt leren. Bijvoorbeeld dat je het op een rustigere manier brengt of het anders zegt. Wees bereid om over jezelf te lachen.
Daarnaast is het belangrijk om je eigen valkuilen en beperkingen te kennen. Door deze zelfreflectie ben je vaak veel effectiever. Je weet wanneer je hulp moet vragen, waarin je tekort schiet en wat je wel goed kunt. Persoonlijk leiderschap is belangrijk om goed met anderen te kunnen samenwerken. Het is niet ‘ik maak een plan en ga dat uitrollen en doorvoeren’, werken is mensenwerk.
2. Maak contact in plaats van te blijven zenden en argumenteren
Realiseer dat iedereen de dingen anders ziet. Onderzoek wat de belevingswereld is van anderen. Stel er vragen over. Wees nieuwsgierig naar de oorzaak van de situatie. Reacties van anderen negeren, afwijzen of bagatelliseren, verstarren ieder proces. Je kunt de houding van mensen veranderen door eerst contact te maken op het niveau van hoe je samen communiceert en welke gevoelens er spelen.
Interventies die je kunt plegen zijn:
- Vragen waarom iemand zo reageert
- Iemand zelf de voor en nadelen van de situatie laten benoemen en er op doorvragen
- Vragen waarom iemand weerstand heeft of een bepaalde houding aanneemt
- Vragen waar zij zich zorgen over maken
- Zeggen wat de situatie het met jou doet
- Vragen of ze zelf betere ideeën hebben om het geschetste doel te behalen.
Wees ook bereid jouw eigen gedrag aan te passen als je juist daar iets over leert tijdens zo’n gesprek. Door een lastige situatie bespreekbaar te maken en te onderzoeken, kom je samen op nieuwe en vaak betere ideeën. En dan zit je opeens weer in de flow.
3. Geef ruimte aan ieders behoefte aan vrijheid en autonomie
Jij bent niet de enige die de gelegenheid wil krijgen om naar eigen inzicht te handelen. Iedereen verlangt naar voldoening in zijn of haar werk, om vanuit enthousiasme en met creativiteit mooie resultaten vorm te geven. Om werk te doen dat naar hun hart staat. Ieder mens handelt daarbij vanuit zijn eigen motivatie, waarden en drijfveren. Je kunt een lastige situatie weer leuk maken door juist de behoefte naar interessant en uitdagend werk te voeden. Dat doe je door op zoek te gaan naar de waarden van de ander. Kijk hoe het voor iemand of voor een team het fijnst is een proces door te gaan. Als iemands waarde ‘succes’ is, geef die persoon dan een uitdagend nieuw doel en laat zien welke nieuwe kansen er voor iemand ontstaan. Is iemands waarde ‘orde’, zorg dan dat je gestructureerd en duidelijk communiceert. Voor mensen die van ‘geborgenheid’ houden is veiligheid belangrijk.
Daarnaast kun je de lastige en dus vaak stressvolle situatie weer naar 'flow' en werkplezier krijgen door aan te sluiten op gedeelde waarden, op ‘purpose’: 'waarom kom ik mijn bed uit?' Duidelijk communiceren wat de achterliggende bedoeling is van de organisatie kan mensen snel motiveren om samen tot onverwacht goede resultaten te komen. Zo'n bedoeling is bv. 'Making things better', 'Go further', levenskwaliteit verhogen, etc. Er ontstaat dan veel positiviteit waarin iedereen efficiënt, innovatief en enthousiast presteert.
4. Durf te differentiëren
Niet alle professionals zijn gelijk in de manier waarop je met ze kunt samenwerken, daarom moet je kunnen en durven differentiëren. Het is vergelijkbaar met hoe ouders met hun kinderen omgaan, ze merken dat het ene kind meer initiatief toont dan het andere. Zorg dus dat je eerst onderzoekt hoe de persoon in elkaar steekt zodat je kunt aansluiten bij haar of zijn belevingswereld.
5. Heb lol in veranderen en ‘leren’
Als er iets moet veranderen aan een moeilijke situatie, dan moet je daar aan wennen. Zolang je weet wat er van je verwacht wordt en waar je goed in bent, voelt het comfortabel. Maar als je in een moeilijke situatie ineens niet meer weet waar je aan toe bent en twijfelt of je de verwachtingen wel waar kunt maken, dan brengt dat spanning en onzekerheid met zich mee. Gun jezelf de mogelijkheid om te experimenteren met het nieuw gedrag. Doe dit, wanneer je met meerdere mensen bent bijvoorbeeld door te benoemen wat 'we' wel moeten blijven doen (behouden), wat 'we' niet meer moeten doen (reduceren) en wat 'we' nieuw aan moeten leren (versterken). Accepteer en deel met elkaar de 'missers' (zoals kinderen op ontdekkingstocht dat op natuurlijke wijze doen) en ook de successen. Dat maakt de situatie wat luchtiger, en kan ook humor weer een plek krijgen.
6. Laat je overtuigingen los
Je overtuigingen bepalen hoe je de wereld benadert. Vaak ben je je niet bewust van jouw opvattingen die je aanpak bepalen tijdens lastige situaties. Al je ideeën over hoe dingen horen te zijn, hoe jijzelf hoort te zijn en hoe anderen horen te zijn, zijn gebaseerd op aannames. Dit opnieuw onderzoeken kan deuren openen naar nieuwe vergezichten. Eén van de vele manieren om dit voor jezelf te onderzoeken is door een lijst te maken met meer dan bijvoorbeeld 20 antwoorden op: 'Hij of zij uit deze moeilijke situatie is ....' Vervolgens draai je dit om en zeg je 'Ik ben ...' met dezelfde woorden. In je gevoel komt dan snel een pijnpunt naar boven waarin je met veel argumenten zou willen beredeneren waarom je dat niet bent. Ga niet argumenteren maar blijf simpelweg de frustratie of kwaadheid voelen die bij je op komt, en vraag jezelf dan af: 'komt het wel eens voor dat ik ontken dat ik dit zelf ook wel eens deed?
Dit soort oefeningen maken je toleranter naar jezelf en anderen, maar geven je ook meer speelruimte om nieuwe dingen uit te proberen. Je verlegt letterlijk je grenzen. Je staat weer open en onbevangen in de situatie.
Training
Wil jij inzicht krijgen in je patronen en overtuigingen? Dan is een van onze diepgaande trainingen misschien iets voor jou. Je leert hoe mensen functioneren en hoe je samen dingen voor elkaar krijgt op een manier die past bij jouw authentieke zelf.