Professionals in welke sector dan ook zijn veelal gericht op wat er misloopt in iemands leven en hoe je iemand weer op het goede spoor kunt zetten. Ook op de werkvloer gebeurt dat maar al te vaak. Maar het kan ook anders, waardoor dit soort begeleiding niet eens meer nodig is.
In plaats van problemen als werkstress aan te pakken, kun je ook proberen de voldoening in je werk te vergroten. Al dan niet onder begeleiding van een coach kan je werk dan nog leuker en zinvoller worden. Met de positieve psychologie als uitgangspunt biedt het boek Gelukkig werken* hiervoor allerlei mogelijkheden. De auteurs benadrukken een aantal thema’s
1. Persoonlijk leider of slachtoffer?
Van belang is dat je nadrukkelijk voor persoonlijk leiderschap kiest in plaats van je te laten leiden door je omgeving. De uitdaging is om zelf de verantwoordelijkheid te nemen voor je loopbaan en je tevredenheid daarover. Natuurlijk kun je niet alles veranderen, maar je legt je niet neer bij slachtofferschap. In plaats daarvan kies je voor een positief-ondernemende houding, waarin je dingen uitprobeert, kijkt of ze werken en dan je het beeld zo nodig bijstelt over je functioneren en de situatie waarin je werkt. Volgens de auteurs hebben mensen achteraf vaak meer spijt van wat ze altijd hebben gewild maar nooit hebben gedaan, dan van de dingen die ze wel hebben gedaan maar die faliekant mislukt zijn.
2. Ken jezelf
Probeer zicht te krijgen op je kwaliteiten of talenten. Er zijn allerlei vragenlijstjes om je hierbij te helpen, maar je kunt natuurlijk ook gewoon aan je collega’s vragen wat jouw kwaliteiten zijn. Daarna kun je gericht nagaan in hoeverre deze kwaliteiten tot hun recht komen in je werk. Als dat optimaal past, word je in je werk niet te veel en niet te weinig uitgedaagd. Wellicht kan een gesprek met je leidinggevende verhelderen hoe je binnen het bedrijf (nog) beter gebruik kunt maken van je kwaliteiten.
3. Korte termijn of lange termijn?
Mensen die plannen of doelen voor de lange termijn nastreven zijn vaak gelukkiger. De waarden die ze daarbij nastreven, moeten wel passen bij hun werk. Waarden geven aan wie je bent of zou willen zijn. Probeer daarom te achterhalen welke waarden voor jou belangrijk zijn. Ook hierbij kunnen vragenlijstjes behulpzaam zijn. Verder kan de wondervraag (wat zou je doen als je morgen 10 miljoen wint?) je duidelijk maken wat je écht wil. Dit soort dagdromerij maakt je diepste verlangens immers helder. Een groot verschil tussen jouw kernwaarden en wat je feitelijk voor werk doet, kan duidelijk maken waarom je je niet zo gelukkig voelt in je werk en wat je te doen staat.
4. De beste werkplek
Soms zijn er mogelijkheden binnen je werk om meer naar je eigen kernwaarden te leven en meer van je kwaliteiten en talenten te gebruiken. Soms moet je daarvoor een andere baan kiezen. Je kunt dan bij een potentiële nieuwe werkomgeving proberen na te gaan in hoeverre die een prettige werksfeer heeft met bijvoorbeeld erkenning voor je prestaties door betrokken leidinggevenden. Belangrijk is ook hier dat je voor jezelf op een rijtje krijgt wat jij zelf daarin belangrijk vindt. Daarnaast kun je je afvragen of de (toekomstige) functie wel past bij wie jij bent en wat jij belangrijk vindt.
Tot slot
Het risico van het voorgaande is natuurlijk dat wie deze tips ter harte neemt als een ongecompliceerde positivo wordt afgeschilderd. De auteurs noemen dan ook als één van de valkuilen, dat je ook te negatief over negativiteit kunt zijn. Het is goed om positief te zijn, maar daarbij enig realisme niet uit het oog te verliezen. Veranderen is moeilijk en tegenslag hoort er nu eenmaal bij.
Boekbespreking door Ron van Deth, trainer bij Europees Instituut (dochteronderneming van de Baak)
Bron: Hamburger, O. & Bergsma, A. (2011). Gelukkig werken. Versterk je persoonlijk leiderschap.