Helft van werknemers bezorgd over verdeeldheid op werkvloer
De helft van werkend Nederland maakt zich zorgen over polarisatie op de werkvloer. Vooral jongere werknemers (25 - 44 jaar) ervaren meer spanning wanneer er op de werkvloer gesproken wordt over gevoelige thema's zoals gender of internationale conflicten. Zij zeggen weliswaar zich actiever in te zetten om polarisatie te verminderen, maar vinden politieke verschillen met hun leidinggevende twee keer zo vaak problematisch als oudere collega’s. Dat blijkt uit onderzoek van trainingsinstituut de Baak onder ruim duizend werkenden.
Werknemer voelt zich minder vrij door politieke uitspraken leidinggevende
Maatschappelijke thema’s als verkiezingen, klimaat en internationale conflicten bereiken ook de werkvloer. Vier op de tien werknemers zegt de politieke of maatschappelijke standpunten van hun leidinggevende te kennen. Meestal komt dit naar voren in persoonlijke gesprekken (86%), maar ook via uitspraken tijdens vergaderingen of presentaties (32%), berichten op LinkedIn (6%) of via collega’s (10%).
Die zichtbaarheid brengt ongemak met zich mee, zo blijkt uit onderzoek van de Baak. Veel werknemers zijn terughoudend om dergelijke onderwerpen te bespreken. Vooral internationale conflicten, zoals Israël-Palestina en Oekraïne, blijken een groot taboe: bijna een kwart vindt het ongemakkelijk hierover te praten. Meer dan de helft van de Nederlanders voelt zich over het algemeen niet vrij om te reageren wanneer collega’s maatschappelijke standpunten delen.
Iris Vrolijks, Programmamanager Maatschappelijk Leiderschap bij de Baak: “Werk en privé lopen steeds meer door elkaar, mede door sociale media. Op LinkedIn delen professionals bijvoorbeeld vaker persoonlijke meningen over maatschappelijke of privéthema’s. We zien uit de resultaten dat werknemers het lastig vinden als een leidinggevende een andere mening heeft. Dat wordt versterkt door de polarisatie die we op sociale media zien. Verschil van inzicht op zich is niet problematisch, maar het wordt een issue als er een wij-zij-cultuur ontstaat zonder ruimte voor genuanceerde gesprekken.”
Jongere medewerker ervaart meer spanning rond politieke thema’s
Jongere werknemers (25-44 jaar) geven vaker aan zich actief in te zetten tegen polarisatie op de werkvloer (42%) dan oudere collega’s van wie slechts een derde dit zegt te doen. Toch ervaren jongeren juist méér spanning rondom gevoelige thema’s als duurzaamheid, gender en internationale conflicten. Zo geeft 27% van de jongere werknemers aan het lastig te vinden als hun politieke overtuiging afwijkt van die van hun leidinggevende, tegenover 14% van de werknemers boven de 45.
Vrolijks: “Jongere generaties willen verandering brengen, maar voelen zich sneller geremd door machtsverhoudingen of gevoeligheden. Leiders hebben hier een cruciale rol: zij moeten laten zien dat ieder geluid gehoord mag worden, óók als het schuurt.”
Werknemers missen leiderschap bij moeilijke onderwerpen
Een meerderheid van de werknemers vindt dat leidinggevenden beter moeten leren omgaan met maatschappelijke verdeeldheid op de werkvloer. Slechts 35% van de werknemers ervaart dat hun leidinggevende actief optreedt binnen het team op dit vlak. Leidinggevenden die wél actie ondernemen, doen dit vooral door duidelijke communicatie over normen en gedrag (46%); zichtbaar en benaderbaar zijn (42%); en snel te reageren op meldingen van onveilige situaties (39%).
Vrolijks: “Polarisatie voorkomen begint met het zichtbaar maken van een sociaal veilige werkomgeving. Een plek waar je je mag uitspreken. De wil vanuit leiders binnen de organisatie om sociale veiligheid te versterken is er, maar de drempel om in actie te komen is hoog. Werknemers missen leiders die het gesprek aangaan of moeilijke onderwerpen bespreekbaar maken.
Over het onderzoek
De Baak Barometer is een jaarlijks onderzoek naar de opinie van werkende Nederlands over leiderschap. Het onderzoek is uitgevoerd door Motivaction tussen 2 - 14 mei 2025 onder 1039 werkende respondenten tussen 25 - 67 jaar oud, waarvan 278 leidinggevenden, representatief voor de kenmerken geslacht, leeftijd, opleiding en regio (provincie). Motivaction is gecertificeerd conform de ISO 20252 norm, lid van het Data & Insights Network en maakt deel uit van de Research Keurmerkgroep.