Bedrijven trekken zich terug op diversiteit en inclusie - terwijl urgentie juist groeit
Nieuw onderzoek van de Baak toont kloof tussen wat medewerkers verwachten en wat organisaties bieden: minder trainingen, voorzichtigere communicatie en terugtrekkend leiderschap.
Noordwijk, 10 juli 2025 - Diversiteit en inclusie staan bij meer dan de helft (51%) van de werknemers hoger op de agenda dan ooit, terwijl hun werkgevers juist op de rem trappen. Medewerkers ervaren dat hun organisaties voorzichtiger communiceren over hun DEI-beleid (26%), minder investeren in trainingen (17%) en vaker afzien van positieve discriminatie (18%). Dat blijkt uit onderzoek van de Baak onder ruim duizend werkenden.
DEI-beleid (diversity, equity, inclusion) onder druk, terwijl belang toeneemt
Het draagvlak voor diversiteit en inclusie op de werkvloer groeit. Maar uit het onderzoek van de Baak blijkt ook dat organisaties terughoudender worden. Zo ziet 26% van de respondenten in hun organisatie voorzichtigere communicatie over diversiteit en inclusie, 17% merkt dat er minder trainingen zijn en 18% ziet dat er wordt afgezien van positieve discriminatie. Leidinggevenden herkennen die terugtrekking sterker dan medewerkers: drie op de tien (30%) ziet minder DEI-initiatieven, tegenover één op de acht (13%) van de niet-leidinggevenden. Daarnaast blijkt dat een aanzienlijk deel van de medewerkers onvoldoende zicht heeft op wat hun organisatie doet: drie op de tien weet niets over het trainingsaanbod en ruim een derde (34%) kent het beleid rond positieve discriminatie niet.
Iris Vrolijks, Programmamanager Maatschappelijk Leiderschap bij de Baak: “De maatschappelijke tegenstellingen worden steeds zichtbaarder – en die laten ook de werkvloer niet onberoerd. Dat vraagt om leiders die richting geven zonder te polariseren. Tegelijkertijd biedt deze ontwikkeling ook kansen: in organisaties waar ruimte is voor verschil en spanningen niet worden gemeden, ontstaat juist de mogelijkheid om tot betere beslissingen en innovatie te komen. Werknemers verlangen naar leidinggevenden die met integriteit én empathie het gesprek durven aangaan en de kracht van diversiteit echt benutten.”
Mondiale trends winnen invloed op beleid
Waar DEI-beleid traditioneel vooral werd gestuurd door wet- en regelgeving (28%) of interne kernwaarden (17%), noemt inmiddels 21% van de werkenden mondiale maatschappelijke ontwikkelingen als belangrijkste beïnvloeder. Dat is een opvallende verschuiving, die samenvalt met wereldwijde druk op DEI-beleid – zoals zichtbaar in de VS – en vragen oproept over de weerbaarheid van Nederlandse organisaties.
Verwachting richting leiders groeit, maar actie blijft achter
De verwachting richting leiders is duidelijk: twee derde (67%) van de werkenden vindt dat ethisch leiderschap belangrijker wordt en zes op de tien (61%) ziet het bevorderen van kansengelijkheid als een groeiende verantwoordelijkheid voor leidinggevenden. Toch ziet slechts een derde (35%) dat hun leidinggevende zich actief inzet tegen polarisatie en ervaart slechts drie op de tien (30%) empathie in hun direct leidinggevende — terwijl ruim acht op de tien (84%) dit essentieel vindt.
Opvallend genoeg blijken juist leiders het moeilijk te vinden om zich uit te spreken over gevoelige thema’s dan hun medewerkers. Zo vindt één op de vijf leidinggevende het ongemakkelijk om zich uit te spreken over gender- en seksuele diversiteit (vs. één op tien van de niet-leidinggevenden). En als het gaat om man-vrouwverhoudingen, feminisme en emancipatie vindt zelfs één op de drie leidinggevenden dit ongemakkelijk, tegenover 14% van de niet-leidinggevenden.
“In onze trainingen zien we dat leiders wél bereid zijn zich uit te spreken, ook als het schuurt. Ze zoeken echter naar hoe ze dat op een goede manier kunnen doen,” aldus Vrolijks. “We bieden ze een veilige ruimte om die ongemakkelijke gesprekken over bijvoorbeeld macht, identiteit of inclusie aan te gaan. Zo versterken ze niet alleen hun leiderschap, maar ook het vermogen om met een verdeelde samenleving om te gaan.”
Kerncijfers uit het onderzoek
Werkvloerervaring:
- 51% van werkend Nederland vindt DEI belangrijker dan ooit.
- 30% weet echter niets van het DEI trainingsaanbod.
- 34% kent het beleid rond positieve discriminatie niet.
Terugtrekkend beleid vanuit het perspectief van de werknemer:
- 17% van de Nederlandse werknemers merkt dat er minder trainingen worden aangeboden.
- 18% ziet dat positieve discriminatie wordt losgelaten.
- 26% signaleert voorzichtiger communicatie.
Leiderschap onder druk:
- 61% van werkend Nederland vindt dat het bevorderen van kansengelijkheid een groeiende verantwoordelijkheid van leiders is.
- 84% vindt empathie cruciaal, maar slechts 30% ervaart empathie in hun direct leidinggevende.
- Slechts 35% ziet dat hun leidinggevende zich actief uitspreekt tegen polarisatie.
Mondiale ontwikkelingen van invloed op beleid:
- Naast wet- en regelgeving (28%) en kernwaarden (17%), noemt inmiddels 21% mondiale maatschappelijke ontwikkelingen (zoals in de VS) als belangrijkste beïnvloeder van DEI-beleid.
Leidinggevenden en medewerkers:
- 30% van de leidinggevenden ziet een daling in DEI-initiatieven (versus 13% van de medewerkers).
- 1 op de 3 leidinggevenden vindt het ongemakkelijk om zich uit te spreken over feminisme, emancipatie en man-vrouwverhoudingen.
Over het onderzoek
De Baak Barometer is een jaarlijks onderzoek naar de opinie van werkende Nederlands over leiderschap. Het onderzoek is uitgevoerd door Motivaction tussen 2 - 14 mei 2025 onder 1039 werkende respondenten tussen 25 - 67 jaar oud, waarvan 278 leidinggevenden, representatief voor de kenmerken geslacht, leeftijd, opleiding en regio (provincie). Motivaction is gecertificeerd conform de ISO 20252 norm, lid van het Data & Insights Network en maakt deel uit van de Research Keurmerkgroep.