Bekijk de 3 nieuwste inzichten over hoe je ambitieus en bevlogen kunt werken.
Veel ziektes worden gerelateerd aan stress. Het advies luidt vaak om te ont-stressen of stress te vermijden. Maar dit is onmogelijk, want stress is juist de motor achter ons handelen. Stress geeft aan dat je iets spannends aan het doen bent, iets nieuws. Dat je aan het leren en aan het ontdekken bent. Zonder stress geen vooruitgang.
Door Petra Baars
Dingen expres anders bekijken om je houding tot iets te wijzigen, heet ‘reframen’. Dat kan levensveranderend uitpakken, meestal in de positieve zin. Wij geven je 3 perspectieven die je helpen om bevlogen te werken ook al is er prestatiedruk en stress.
1. Stress is niet schadelijk als je het positief gebruikt
Je moet een presentatie houden om jouw project er door te krijgen bij het management team. Of je hebt zoveel op je bord liggen, dat je met haast alles probeert af te krijgen. Je ervaart stress. Soms een hele dag lang, of zelfs iedere dag. Je hartslag gaat omhoog en je ademt sneller.
Uit onderzoek blijkt dat niet de fysieke stress zelf, maar jouw reactie op stress bepaalt of het schadelijke gevolgen heeft. Als je ervoor kiest de stressreactie als helpend te ervaren –bijvoorbeeld: ‘mijn adem gaat sneller zodat mijn hersenen meer zuurstof krijgen en ik beter kan nadenken’- creëer je de fysieke gesteldheid van moed die lichamelijk hetzelfde uitwerkt als blijdschap. Bij positief gewaardeerde stress blijven de bloedvaten soepel en wijd. Bij negatief geïnterpreteerde stress vernauwen je bloedvaten, wat op de lange duur je gezondheid beïnvloedt. Hoe je denkt en handelt tijdens stress maakt dus het verschil.
En dit is nog niet alles. Naast het welbekende hormoon adrenaline komt er ook een ander stresshormoon vrij, namelijk oxytocine. Dit hormoon stimuleert sociaal gedrag: je zoekt automatisch hulp bij anderen of je helpt. Het is een overlevingsmechanisme. Dit hormoon zorgt er ook voor dat het hartweefsel herstelt. Wanneer je er expres voor kiest je tijdens een stressreactie empathisch te verbinden met anderen, wordt de aanmaak van dit hormoon gestimuleerd. Hiermee creëer je fysieke veerkracht en herstel. En tegelijkertijd help je mee aan vriendschappelijke verhoudingen.
2. Neem afstand en kies opnieuw
Het snelle leven in de prestatiemaatschappij maakt dat veel mensen vergeten zijn wat zij zinvol vinden in hun bestaan, zowel privé als in hun werk. Weten wij nog wel wat ons wezenlijk raakt? Wat ons vervulling geeft? Onze eigen mening hierover vertroebelt vaak door de mening van onze omgeving, familie, vrienden en collega’s. Sociaal wenselijk gedrag laat ons afdwalen van onze passie of inspiratie. Maar ook het massale verlangen naar status en een bepaald welvaartsniveau is een oorzaak.
Om er achter te komen wat goed voor jou is en wat je werkelijk inspireert in werk moet je tijd investeren om te voelen waar je gelukkig van wordt. Is dat in je eentje werken of juist met een groep? Gaat dat om thema’s zoals technische hoogstandjes uitvinden of groepen mensen verbinden? Dat is voor iedereen anders. Daarnaast kun je kijken vanuit welke waarden je wilt leven. Dat zou harmonie kunnen zijn, of juist eigenheid. Ook dit bepaal je meer vanuit je gevoel dan vanuit je ratio. Het is degene die je het diepste raakt. Daarna kijk je hoe je dit in je huidige baan of bij je huidige werkgever meer ruimte kan geven. Vaak is er veel meer mogelijk dan je denkt. Als jij maar degene bent die de eerste stap zet.
Voor de keuze van werk is het zoeken naar betekenis gezonder dan discomfort vermijden. Het maakt niet uit of je voor een stressvolle baan kiest of een makkelijkere baan. Zoek naar wat voor jou wat betekenis heeft in je leven, en vertrouw erop dat je goed om kunt gaan met de stress die dit gaat oproepen.
Er is echter één valkuil. Het zijn vaak de meest toegewijde en bevlogen medewerkers die met passie en plezier hun werk doen die uiteindelijk burn-out raken. Wie bevlogen werkt, leeft in een positieve toestand van opperste voldoening die wordt gekenmerkt door vitaliteit, toewijding, grote mentale veerkracht en een groot doorzettingsvermogen. Maar bevlogenheid draagt het risico van grenzeloosheid in zich: opgaan in het werk zonder voldoende te herstellen. Als bevlogenheid niet gepaard gaat met bewustzijn over hoe het met je gaat en de discipline om hersteltijd in te bouwen, neemt het de vormen van werkverslaving aan.
Zorg er dus ook voor dat je balans creëert tussen (hard) werken en (hard) rusten, tussen productiviteit en lummelen, tussen doen en zijn. Topsporters beheersen deze kunst, rust en herstel zijn net zo goed sleutelfactoren naar succes als lange, uitputtende uren van trainen. Maak dus ruimte voor pauzes (micro, meso en macropauzes) gedurende een werkdag. Niet als luxe of optie, maar als een onmisbaar onderdeel van goed en gezond werken.
3. Mildheid en dankbaarheid zijn het juiste medicijn
Dit onderwerp doet wellicht wat ‘soft’ aan, maar levert je ‘harde’ voordelen op. Het is niet de bedoeling dat je conflicten vermijdt of niet meer met je vuist op tafel slaat. Ook mag je je gewoon blijven ergeren of kwaad zijn. Mildheid gaat over de kunst om voordat je reageert naar personen toe, je eerst jouw reactie op de gebeurtenis met deze personen met mildheid bekijkt, totdat het kalmeert. Dit zorgt ervoor dat je daarna vanuit wijsheid kunt handelen. Rekening houdend met het goed houden van de relatie voor de lange termijn. Vaak reageer je dan milder maar soms moet er toch een duidelijke actie komen.
Het zal je waarschijnlijk niet ieder moment van de dag lukken om positief te reageren op je stress en bevlogen bezig te zijn. Soms moeten er moeilijke of vervelende klussen gedaan worden, of is druk van deadlines hoog. Wanneer je ontmoedigd raakt, neem dan een pauze en noem 5 dingen op waarvoor je dankbaar bent, terwijl je die dankbaarheid op dat moment ook echt voelt. Dat kunnen kleine en grote dingen zijn: dat je de hele dag warm binnen kunt zitten en genoeg te eten hebt, tot dat we in een relatief veilige maatschappij wonen. Dat relativeert je situatie, waardoor je je weer een stuk kalmer gaat voelen.