De integraal leidinggevende is de spil in een dynamisch krachtenveld, een omgeving die een knooppunt vormt van invloeden, spelers en belangen. De integraal leidinggevende verkent die omgeving in alle richtingen. Voor elke richting - naar buiten, naar boven en naar binnen - hebben we een aantal tips die jou als integraal leidinggevende bewegen tot reflectie of actie:
Tip 1: de beweging naar buiten maken
De participerende burger en de private sector lopen soms voor op de overheid en ontplooien hun eigen initiatieven. De regie en de voorschrijvende rol van de overheid wordt voor een deel uit handen gegeven door de overheid zelf, maar ook gewoon uit handen genomen. Met andere woorden: alles willen controleren en beheersen kan niet meer. Het gevolg is dat de integraal leidinggevende het doel of het bestaansrecht van de organisatie in het grotere geheel moet begrijpen en moet gaan inzien dat alle onderdelen samen een systeem vormen: een verandering hier heeft overal gevolgen, niet alleen binnen de eigen afdeling of de overheidsorganisatie. We geven je graag 3 handvatten om de beweging naar buiten te maken:
- Kijk over de eigen schutting
Leer andere vakgebieden te betrekken: wat gebeurt er eigenlijk in onze organisatie, welke afdelingen hebben we, wat doen die allemaal, en waar zit de voorspelbare overlap? Zijn we samen met hetzelfde hoger gelegen doel bezig, of eigenlijk vooral met elkaar in concurrentie?
- Wees je bewust van je netwerk
Je bent afhankelijk van jouw interne netwerk en externe stakeholders. Kom uit dat regelgevende bastion, zet de deuren en ramen open en stop met sturen vanaf de apenrots. Dat vraagt een integrale blik en in de schoenen van de ander gaan staan om andermans perspectief te kunnen invoelen.
- Benut de kansen om te verbinden
Identificeer de verschillende talenten en kennisgebieden en knoop deze aan elkaar, wees een verbindende factor.
Tip 2 : de beweging naar boven maken
Voorheen was ‘integraal management’ meer een soort etiket waar de nodige status aan verbonden was plus een hele hofhouding aan uitvoerende en ondersteunende diensten. Die tijd is voorbij. Staffuncties en basistaken van ondersteunende afdelingen worden steeds meer door de lijnmanager zelf uitgevoerd. Dat betekent een behoorlijke opwaardering van veel managementlagen waardoor andere eisen aan de leidinggevende worden gesteld. Lees onze 3 adviezen die je helpen jezelf naar boven op te waarderen:
- Ontwikkel nieuwe vaardigheden
Bekwaam jezelf in het analyseren van het interne en externe krachtenveld, leer jezelf om je oordeel uit te stellen en om de verbindende kwaliteiten in jezelf te ontwikkelen.
- Laat de teugels een beetje vieren
Bemoei je wat minder met de praktijk, zeker wanneer je actief bent als meewerkend voorman of –vrouw. Doe een stap naar boven en begin met de bovengelegen managementlaag beleidsvoorbereidend mee te denken.
- Denk breder en strategischer
Denk niet alleen na over het eigen vakgebied, maar ook over het grote geheel. Trek de ontwikkelingen in het eigen vakgebied eens door naar een strategisch niveau. Leer in de breedte over organisatievraagstukken na te denken en de toegevoegde waarde van jouw afdeling of jouw domein te bepalen.
Tip 3: de beweging naar binnen maken
Van de middle manager wordt steeds vaker verwacht dat deze de voorliggende problemen niet meer door anderen laat oplossen maar zich opstelt als integraal eigenaar van zijn eigen domein. De traditionele lijnsturing maakt steeds meer plaats voor ‘inhoudshierarchie’, dit vraagt van de moderne manager om grote mate van flexibiliteit en sensitiviteit.
- Leer met rolwisselingen te werken
Binnen dezelfde functie ben je soms opdrachtnemer, soms opdrachtgever, soms coach en soms directieve stuurman soms analist en soms spreekbuis soms veranderaar en soms beleidsuitvoerder enz. enz. Deze en andere rolaspecten moet je in jezelf kunnen verenigen. Leer om bewust vanuit verschillende functierollen te denken en te handelen.
Ga autonomie van anderen vanzelfsprekend vinden. Vraag je af wat jouw mensen eigenlijk nodig hebben om te excelleren. Kun je faciliteren? Begrijp ook dat de dertiger gewend is autonomer te werken dan oudere generaties.
Denk na over wat je aan professionele ontwikkeling nodig hebt om in deze tijd van nieuwe organisatie- en leiderschapsparadigma ’s te excelleren.
Interview met Alfredo Polonia, senior programmamaker van incompany-trajecten bij de Baak. Door Theo Labrujere.