Organisaties van nu staan voor geduchte taken. Er gebeuren telkens onverwachte dingen. De voorspelbaarheid is klein geworden. Van managers wordt verwacht dat ze de samenhang blijven zien, dat ze niet verdrinken in de details. Lees meer over hoe de methode van Theorie U hierbij kan helpen.
Valentijn Ouwens, trainer voor het 'de Baak
Leadership Entrepreneurship Advancement Program' (de Baak LEAP), een intensieve training voor senior managers: "Theorie U is een heel mooie en nieuwe manier om verandering te bewerkstelligen. Daarvoor kun je natuurlijk een heel cognitief programma opzetten en de theorie gaan uitleggen, maar in deze training leer je door ervaring, je ervaart aan den lijve wat het met je doet."
Stuiterend in de flipperkast
Wanneer de omstandigheden dermate veeleisend en dynamisch zijn, dan moet je heel goed geankerd zijn om je daarin staande te kunnen houden. Tegelijkertijd moet je juist óók in beweging blijven. Je loopt anders het risico te reageren als een ‘pinball machine’: als een balletje in de flipperkast stuiter je van het ene incident naar het andere. Je wordt dan geleid door de omstandigheden terwijl het cruciaal is om sturing te bieden.
Verankering
Wat je hierin nodig hebt is dat jezelf als koersbepalend leider heel goed kent, de goede dingen maar ook de minder leuke dingen. Verankering betekent dus dat je in jezelf de rust en het vertrouwen vindt om keuzes te maken in onvoorspelbare en complexe situaties. Je kunt in zulke omstandigheden nergens op terugvallen, alleen op jezelf. Dat vereist dat je weet wie je werkelijk bent en in contact staat met je ware zelf; ‘management’ gebaseerd op trucjes werkt hier niet. Theorie U biedt een prachtige methode om te bewerkstelligen dat je zo’n krachtige leider wordt.
De bocht door met Theorie U
Theorie U reikt een unieke methode aan waarbij via het open maken van ‘ratio’, ‘hart’ en ‘wil’ jij je authentieke zelf ontdekt (de linkerpoot van de U) om vervolgens, vanuit die basis, in beweging te komen en de toekomst die zich via jou wil manifesteren te laten ontstaan (de rechterpoot van de U) en uit te voeren.
Wanneer je afdaalt naar het diepste niveau, kan de verbinding tot stand komen tussen het oude zelf (gebaseerd op ‘downloadgedrag’ uit het verleden en gewoontes) en het toekomstige Zelf (je beste toekomstige mogelijkheid). Wanneer die transitie slaagt, ontdek je wat je wilt bijdragen. Dat kan op persoonlijk vlak zijn, maar ook voor jouw organisatie of de samenleving; het wordt duidelijk waarmee je aan de gang wilt.
4 niveaus van luisteren
Om af te dalen moet je je bewust worden van 4 niveaus van luisteren waarvan alleen de vierde tot nieuwe oplossingen leidt: downloaden, feitelijk luisteren, empathisch luisteren, generatief luisteren.
- Downloaden is luisteren ter bevestiging van wat je al weet of denkt te weten. Luisteren om te horen wat je graag wilt horen en om aanknopingspunten in het gesprek te vinden om zelf het gesprek over te nemen.
- Feitelijk luisteren is open staan voor informatie die afwijkt van wat we al weten. Je geeft ruimte aan andere meningen en inzichten.
- Bij empathisch luisteren verplaatst je je in het perspectief van de ander, zonder daar een oordeel over te geven. Het luisteren is gefocust op het gevoel achter de feiten.
- Generatief luisteren combineert de bovenstaande drie vormen. Al luisterend verbind je je met de ander op een dieper niveau, waardoor er bij beiden verandering plaatsvindt. Je ziet nieuwe mogelijkheden voor de toekomst, wordt enthousiast, stijgt boven jezelf uit, hebt oog voor de potentie van die ander en de situatie.
De Theorie U methode biedt de mogelijkheid om ‘ontvankelijkheid’ te ontwikkelen voor nieuwe oplossingen, waarna je deze ook meteen uitvoert via experimenteren en prototyping.
Overeind blijven in paradoxale omstandigheden
Trainer Valentijn Ouwens: “Deze methode helpt je om succesvol met tegengestelde belangen en met de paradoxen van deze tijd om te gaan, zowel in organisaties als in de maatschappij. De dingen zijn zo onhelder als wat, hoe blijf je in een paradoxale omgeving overeind? Je leert hoe je op jezelf kunt vertrouwen en dat je er wel uitkomt. Leiderschap is geen eenvoudige klus. De Baak LEAP training bereidt je hierop voor.” Ook worden losse onderdelen van deze methode behandeld door onze trainers in verschillende trainingen, zoals Invloed in Complexiteit, Leiderschap door Vrouwen en Baak Strategie Programma.
Auteur: Theo Labrujere