artikel
Leestijd 5 minuten

Zo ontwikkel je je intuïtie


We kunnen en willen tegenwoordig zoveel, waardoor het steeds moeilijker wordt om de juiste keuzes te maken. We hebben meer kennis tot onze beschikking dan ooit en dat kan even geweldig als overweldigend zijn. We leven in een wereld waarin veranderingen elkaar in rap tempo opvolgen. Dit geeft het gevoel dat je van alles moet. Niet alleen van jezelf, maar ook de verwachtingen van anderen spelen een rol. Hoe weet je dan wat de juiste keuze is en wat je echt belangrijk vindt?

Je weet het pas als je het voelt

Al vanaf jonge leeftijd wordt ons geleerd dat we goed moeten nadenken over onze besluiten. Op school, maar ook in het bedrijfsleven, word je geleerd hoe je moet denken, analyseren en beslissen. Logica, ratio en sterke argumenten zijn leidend in het maken van beslissingen. Maar nadenken alleen brengt ons niet altijd verder. Sterker nog, het werkt vaak verlammend. Je loopt vast in een patroon van overdenken, twijfelen en het afwegen van voor-en nadelen. We vergeten een hersenhelft mee te nemen in onze beslissingen. Een instrument dat geraffineerder is dan we denken: onze intuïtie. Wat is je intuïtie precies? Kan je er wel op vertrouwen? En hoe kan je je intuïtie gebruiken? 

Wat is intuïtie?

Intuïtie wordt vaak omschreven als het onderbewust weten of voelen. Je komt tot een bepaald inzicht of een beslissing zonder bewuste reden of logische verklaring. Het is dat gevoel van zekerheid dat je iets weet zonder te weten hoe je het weet. Het wordt ook wel eens omschreven als je ‘onderbuikgevoel’.

Artsen maken meer dan eens gebruik van dit fenomeen met patiënten, waarbij de klachten logisch verklaarbaar lijken, maar dat er toch het gevoel is dat er iets niet klopt. Dit wordt in de medische wereld ook wel het pluis/niet-pluisgevoel genoemd. Experts vertrouwen vaak op hun intuïtie wanneer ze geconfronteerd worden met complexe situaties, juist omdat deze intuïtie geworteld is in jarenlange ervaring.

Het is echter meer dan een gevoel of lukraak uit emotie handelen. Intuïtie is het snel en onbewust verwerken van informatie, waarbij je brein eerdere ervaringen en kennis gebruikt om tot een conclusie te komen. Hoogleraar Psychologie Gerd Gigerenzer beschrijft intuïtie als een snelle en efficiënte manier om beslissingen te nemen in situaties van onzekerheid. Het is een product van je eerdere ervaringen en je vermogen om patronen te herkennen op een niveau dat voorbij de bewuste waarneming ligt.

Intuïtie is een snelle en efficiënte manier om beslissingen te nemen in situaties van onzekerheid. Het is een product van je eerdere ervaringen en je vermogen om patronen te herkennen op een niveau dat voorbij de bewuste waarneming ligt.

Intuïtie wordt ook wel eens vergeleken met instinct, maar dit is niet hetzelfde. Instinct is biologisch en aangeboren, zoals de drang om te vechten of te vluchten in gevaarlijke situaties. Intuïtie is daarentegen cultuur en cognitief, gebaseerd op ervaring en persoonlijke ontwikkeling. Het is een combinatie van ervaring, onderbewuste kennis en waarneming. 

Intuïtie is nuttig in complexe en onzekere situaties, waar rationele analyses tekortschieten. Het stelt je in staat om snel te handelen, zonder de lange en soms verlammende processen van logische deductie. Intuïtieve beslissingen spelen een grote rol wanneer er sprake is van tijdsdruk of incomplete informatie.

Kan je vertrouwen op je intuïtie?

Je intuïtie gebruiken bij het nemen van beslissingen kan een waardevolle aanvulling zijn op rationeel denken. De wetenschap erkent steeds meer de rol van intuïtie in besluitvorming. Alhoewel intuïtie moeilijk te definiëren en meten is, zijn er verschillende onderzoeken die de effectiviteit van intuïtieve beslissingen in bepaalde contexten ondersteunen. In een studie, gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Science, door hoogleraar Ap Dijksterhuis en collega's, werd het 'deliberation-without-attention' effect beschreven. Dit onderzoek toonde aan dat mensen vaak betere beslissingen nemen wanneer ze een complexe beslissing eerst intuïtief laten sudderen, zonder er direct rationeel over na te denken. Alhoewel intuïtie spontaan lijkt, is het gebaseerd op eerdere ervaringen en patronen die je hersenen herkennen zonder dat je je daarvan bewust bent. Dit maakt intuïtie vaak  betrouwbaar, met name in situaties waar je veel ervaring mee hebt. 

Denken + voelen = weten

Hoewel intuïtie krachtig is, is het belangrijk om het in balans te brengen met rationeel denken. Beslissingen die alleen op intuïtie worden genomen, kunnen soms riskant zijn, vooral als ze niet worden ondersteund door feiten en logica. Aan de andere kant kan een puur rationele benadering te kort door de bocht zijn, omdat er geen rekening wordt houden met de menselijke factor. Bij belangrijke beslissingen leidt de optelsom van intuïtie en ratio tot een completer en beter onderbouwd oordeel, waarbij zowel de logische feiten als je gevoel en ervaringen worden meegenomen. Denken en voelen vullen elkaar aan en samen leiden ze tot een dieper weten.

Dit maakt intuïtie allesbehalve zweverig, maar juist een krachtig instrument voor besluitvorming. Bij het vinden van een balans tussen ratio en intuïtie voor besluitvorming is het cruciaal om beide elementen in overweging te nemen en ze strategisch in te zetten op basis van de situatie. Juist wanneer je intuïtie en je verstand in dezelfde richting wijzen, geeft dat vertrouwen in de juiste keuze. Wanneer ze botsen, kan dat een teken zijn om verder te onderzoeken of nieuwe informatie te verzamelen.

Voordelen van intuïtie

Intuïtie helpt niet alleen bij het maken van meer overwogen beslissingen. Het is ook nauw verbonden met emotionele intelligentie. Het vermogen om je eigen emoties en die van anderen te herkennen en daarmee om te gaan. Wanneer je een hoge emotionele intelligentie hebt, gebruik je je intuïtie om in te schatten hoe anderen zich voelen en om de juiste beslissingen te nemen in interpersoonlijke situaties. Daarnaast speelt intuïtie niet alleen een rol bij individuele besluitvorming, maar kan het ook een belangrijke bron van innovatie zijn binnen organisaties. Innovatieve ideeën ontstaan vaak uit een diep gevoel of een plotselinge inspiratie, die later door rationele analyse worden uitgewerkt en verfijnd. In organisaties waar ook ruimte is voor gevoel, kan je een cultuur van innovatie stimuleren door ruimte te geven aan nieuwe ideeën en intuïtieve inzichten te combineren met strategisch denken.

Ook kan intuïtie je helpen om sneller en effectiever beslissingen te nemen, vooral in situaties die niet zwart-wit zijn. Het kan ook een waardevolle aanvulling zijn op rationele besluitvorming, door niet alleen te vertrouwen op cijfers en analyses, maar ook op je gevoel en ervaring. Vooral in leiderschap speelt intuïtie een cruciale rol. Leiders die hun intuïtie gebruiken, kunnen vaak beter inspelen op veranderingen en omgaan met tegenstrijdigheden. Leiders die ook vertrouwen op hun gevoel zijn vaak beter in staat om beslissingen te nemen die in lijn liggen met hun persoonlijke waarden. Je voelt aan wat juist is, zelfs in situaties waarin de uitkomst onzeker is of wanneer externe druk hen in een andere richting zou kunnen duwen.

Hoe ontwikkel je je intuïtie?

Intuïtie is niet iets wat je hebt of niet hebt; het is iets wat je kunt trainen. Je intuïtie wordt sterker wanneer je er vaker naar luistert en het durft te volgen. Het ontwikkelen van je intuïtie vraagt om tijd, reflectie en het vergroten van je zelfbewustzijn. Daarom is het belangrijk om jezelf beter te leren kennen en te leren meer verbinding te maken met je gevoel. Je intuïtie wordt vaak geblokkeerd door interne ruis, zoals angsten, twijfels, of beperkende overtuigingen. Door meer inzicht te krijgen in je eigen gedachten en gevoelens, kun je intuïtie beter waarnemen en begrijpen hoe je dit meer kan benutten.

Een belangrijk onderdeel van intuïtie is ervaring. Naarmate je meer ervaring mee hebt, zal ook je intuïtie sterker worden. Hoe meer je situaties meemaakt en problemen oplost, hoe beter je brein wordt in het herkennen van patronen. Dit gebeurt vaak onbewust, maar je intuïtieve reacties zullen scherper worden naarmate je meer ervaring opdoet. Daarom zien we dat juist ervaren leiders meer in contact staan met hun gevoel en vertrouwen op hun intuïtie. Het herkennen of je intuïtie juist is, kan uitdagend zijn, maar met ervaring en zelfreflectie kun je beter leren inschatten wanneer je intuïtieve gevoelens accuraat zijn.

Je kan actief oefenen om je intuïtie te vergroten, ook wanneer je nog minder ervaring hebt. Dit vraagt om ruimte voor reflectie, waarbij je aandacht besteedt aan je gedachten, gevoelens en ook je lichamelijke reacties. Vaak neigen we ernaar om onze eerste indrukken te rationaliseren of te negeren, vooral als we ons onzeker voelen. Het helpt om vaker naar je eerste ingevingen te luisteren. Wanneer je voor een beslissing staat, stel je zelf een vraag en let op je directe reactie. Vaak komt een intuïtief antwoord snel op, voordat je het rationeel kan beredeneren. Oefen met het inzetten van je intuïtie in situaties waar de risico's laag zijn. Bijvoorbeeld bij dagelijkse beslissingen of kleine projecten op je werk. Dit helpt je om te leren vertrouwen op je intuïtie, zonder dat er te veel op het spel staat. Naarmate je vertrouwen groeit, kun je intuïtie inzetten in grotere beslissingen.

Je kan dit oefenen door bijvoorbeeld situaties op te schrijven waarbij je beslissingen neemt op basis van je eerste gevoel en te kijken wat het resultaat was, zodat je patronen kunt herkennen. Door te reflecteren op beslissingen en hoe je gevoel heeft bijgedragen aan je successen of uitdagingen, leer je je intuïtieve reacties beter begrijpen.

Door te reflecteren op beslissingen en hoe je gevoel heeft bijgedragen aan je successen of uitdagingen, leer je je intuïtieve reacties beter begrijpen.

Daarnaast werkt intuïtie het beste wanneer je rust hebt. Het werkt om even te stoppen en de ruimte te nemen. Door afstand te nemen van de drukte, bijvoorbeeld door een wandeling te maken of een rustige plek op te zoeken. Op deze manier kan je je gedachten ordenen en zijn je intuïtieve gedachten duidelijker voelbaar. Je herkent het misschien wel dat je beste ideeën niet opkomen wanneer je aan het werk bent, maar bijvoorbeeld wanneer je onder de douche staat of op de fiets naar huis zit. Het is belangrijk om hierbij ook naar je lichaam te luisteren. Dit is ook iets waar we in de hectiek van de dag snel aan voorbij gaan. Je lichaam geeft vaak subtiele signalen die je intuïtie weerspiegelen, zoals een gevoel van spanning, rust of energie. Dit kunnen waardevolle aanwijzingen zijn over wat een goede of minder goede keuze is.

Bij weloverwogen beslissingen gaat het om de balans tussen denken en voelen. Door niet alleen maar te denken, maar ook te vertrouwen op je gevoel ben je beter uitgerust om de uitdagingen van vandaag en morgen aan te gaan, vooral in een wereld die steeds complexer en sneller wordt. In onze trainingen krijg je ruimte om ook naar je gevoel te luisteren. Door het herkennen van onbewuste patronen en het leren vertrouwen op zowel rationele inzichten als je intuïtie en hierin de juiste balans te vinden.

Gerelateerde trainingen

Authentiek Profileren

  • Krijg meer inzicht in jezelf, je talenten en overtuigingen
  • Ontdek hoe jij je kwaliteiten kan laten zien en inzetten
  • Vergroot je zichtbaarheid op een manier die bij jou past
2 modules in 4 dagen
2+ jaar werkervaring

Baak Leiderschap Programma

  • Ontwikkel een heldere, autonome visie op jouw leiderschap
  • Vergroot je strategische en relationele intelligentie als leider
  • Verdiep je inzicht in jouw identiteit en rol als senior leider
  • Vergroot je wendbaarheid in krachtenveld
5 modules in 14 dagen
10+ jaar ervaring als leidinggevende

Baak Strategie Programma

  • Ontwikkel jezelf verder als strategisch leider
  • Ontwikkel je blik op de toekomst
  • Leer anderen te inspireren en mee te nemen in jouw kijkrichting naar de toekomst
  • Leer nieuwe strategieën ontwerpen door meervoudig te kijken
  • Leer van de diversiteit van de andere deelnemers en hun praktijk
4 modules in 7 dagen
5+ jaar ervaring als leidinggevende

Bezielend Leiderschap

  • Ervaar een optimale balans tussen ambitie en innerlijke rust
  • Ontdek je kracht en kom volledig tot ontplooiing vanuit je essentie
  • Weet waar jij voor staat en vertaal jouw visie naar keuzes, doelen en resultaten
3 modules in 8 dagen
10+ jaar ervaring als leidinggevende

Communicatie met Impact!

  • Leer hoe je boodschap effectiever kan overbrengen
  • Maak kennis met verschillende communicatiestijlen
  • Krijg inzicht in de valkuilen en patronen die jou belemmeren
  • Je zoekt handvatten om effectiever te communiceren
3 modules in 5 dagen
1+ jaar werkervaring

De Informele Leider

  • Leer hoe je mensen kan aansturen zonder formele macht
  • Vergroot je invloed en leer hoe je kan motiveren vanuit jouw rol
  • Ontdek hoe je anderen mee krijgt op jouw unieke manier
2 modules in 6 dagen
7+ jaar werkervaring

De Zelfbewuste Leider

  • Ontdek de stabiele basis in jezelf en leer leidinggeven vanuit rust, reflectie, focus en wijsheid
  • Bouw aan een nieuwe manier van in de wereld staan en leidinggeven
  • Je bent een leider die vanuit zelfbewustzijn een bijdrage wil leveren aan je omgeving
3 modules in 7 dagen
5+ jaar ervaring als leidinggevende

Effectieve Persoonlijke Communicatie

  • Leer communiceren vanuit wie jij bent
  • Ontwikkel verschillende communicatiestijlen
  • Ontdek hoe je anderen kan overtuigen en inspireren
  • Je bent een professional die zichtbaarder wil zijn in de organisatie
4 modules in 8 dagen
5+ jaar werkervaring

High Performance Leadership

  • Inspireer door een duidelijke en zingevende visie
  • Ontwikkel een mens- en resultaatgerichte leiderschapsstijl
  • Leer je team beter te begrijpen, waarderen en te inspireren
2 modules in 5 dagen
5+ jaar ervaring als leidinggevende

Ik en de Anderen

  • Verdiep het inzicht in jezelf en integreer verstand en gevoel
  • Leer jezelf te zijn en blijven in contact met anderen
  • Word bewust van de wisselwerking tussen jou en anderen
3 modules in 7 dagen
5+ jaar werkervaring

Invloed in Complexiteit

  • Ontdek hoe je meer invloed kan uitoefenen in een complexe omgeving
  • Ontwikkel daadkracht, rust en overzicht in extreme complexiteit
  • Herken tegenstrijdige standpunten en belangen en ontwikkel waardevolle oplossingen
5 modules in 8 dagen
10+ jaar werkervaring

Leiderschap door Vrouwen

  • Versterk je leiderschap vanuit je vrouwelijke kracht
  • Vergroot je zelfvertrouwen en zichtbaarheid
  • Leer hoe je je invloed vergroot en meer daadkracht te tonen
6 modules in 10 dagen
5+ jaar ervaring als leidinggevende

Leiderschap, Reflectie en Ontwikkeling

  • Leer steviger leidinggeven in de (semi)publieke sector
  • Begrijp het politiek ambtelijke krachtenveld
  • Maak effectieve keuzes vanuit een stevige persoonlijke visie
5 modules in 11 dagen
2+ jaar ervaring als leidinggevende

Leidinggeven aan eigenwijze Professionals

  • Leer motiveren, coachen en sturen op resultaat
  • Weet op de juiste momenten te controleren en los te laten
  • Vergroot je inzicht en grip op jouw rol in de teamdynamiek
3 modules in 7 dagen
2+ jaar ervaring als leidinggevende

Leren Leiden

  • Krijg inzicht in jouw talent als leider
  • Ontdek welke manier van leidinggeven bij je past
  • Ontwikkel jouw eigen leiderschapsstijl
3 modules in 5 dagen
1+ jaar ervaring als leidinggevende

Management van Mensen

  • Krijg inzicht in wie jij bent en jouw manier van leidinggeven
  • Leer verschillende leiderschapsstijlen toe te passen
  • Ontdek hoe je de mensen in jouw team kan motiveren
3 modules in 8 dagen
1+ jaar ervaring als leidinggevende

Moeilijke Gesprekken Voeren

(2)
  • Ontdek hoe je een gesprek kan sturen
  • Durf de confrontatie op te zoeken
  • Leer omgaan met weerstand
  • Voor iedereen die een moeilijk gesprek wil leren voeren
2 modules in 4 dagen
1+ jaar werkervaring

Perfectionist én in je Kracht

  • Leer anders kijken naar je overtuigingen
  • Ervaar hoe je verantwoordelijkheid delegeert en loslaat
  • Leer hoe je je tijd en kwaliteiten effectiever kan inzetten
  • Je bent een professional die hoge eisen stelt aan zichzelf
4 modules in 4 dagen
1+ jaar werkervaring

Persoonlijke Effectiviteit in het Sturen van Verandering

  • Leer hoe je effectief sturing geeft aan veranderingen
  • Ontdek hoe je meer invloed kan uitoefenen en kan omgaan met weerstand
  • Ontwikkel een uitgebreid handelingsrepertoire voor verandermanagement
  • Je hebt te maken met verandering binnen je organisatie
3 modules in 7 dagen
5+ jaar werkervaring

Persoonlijke Kracht

  • Herken signalen van negatieve stress en voorkom dat je uit balans raakt
  • Ontdek wat je energie geeft en wat je energie kost
  • Vind je rustpunt in de dynamiek van je omgeving
  • Je bent een professional die graag meer energie wilt hebben
4 modules in 4 dagen
1+ jaar werkervaring

Professioneel Adviseren

  • Word bewust van jouw rol in het adviesproces
  • Leer hoe je effectiever kan adviseren en meer impact maakt met je advies
  • Krijg inzicht in je kwaliteiten en hoe je dit gebruikt in de rol van adviseur
  • Je bent een interne of externe adviseur bij een organisatie
4 modules in 6 dagen
1+ jaar werkervaring

Projectmanagement

  • Leer goed projectmatig werken en anderen succesvol aan te sturen
  • Til jouw projecten naar een hoger niveau met zichtbaar resultaat
  • Krijg meer contact met stakeholders en zorg voor meer betrokkenheid
3 modules in 6 dagen
1+ jaar werkervaring

Senior Excellence

  • Vind jouw eigen antwoord op het gevoel ‘Ik wil meer’ of ‘Is dit het nu?’
  • Geef jouw loopbaan vorm vanuit wie je ten diepste bent
  • Laat je levenswijsheid en je professionaliteit elkaar versterken
  • (Her)ontdek je diepste ambities en verlangens
  • Leer via dialoog jezelf en anderen diepgaand kennen
  • Ervaar voldoening in je werk
  • Blijf een inspiratiebron voor jongere generaties
4 modules in 12 dagen
10+ jaar werkervaring

Strategisch Adviseren

  • Leer vanuit diverse perspectieven jouw advies in te brengen op strategisch niveau
  • Weet jezelf beter te profileren en positioneren in een complex krachtenveld
  • Vergroot je impact als adviseur bij interne en/of externe klanten
7 modules in 9 dagen
10+ jaar werkervaring

Talent Ontwikkelings Programma

  • Krijg inzicht in wie je bent en wat jouw talenten zijn
  • Bepaal je persoonlijke koers en welke stappen je wilt zetten
  • Ontdek hoe je meer impact maakt en meer resultaat boekt
4 modules in 9 dagen
2+ jaar werkervaring

Teamleiderschap

  • Vergroot je competenties in het aansturen en coachen van teams
  • Ontdek hoe je de samenwerking in teams kan verbeteren
  • Leer optimaal inspelen op de groepsdynamiek en omgaan met weerstand
5 modules in 6 dagen
2+ jaar ervaring als leidinggevende

Young Executives Program

  • Leer beter in te spelen op complexe, strategische vraagstukken
  • Word invloedrijker binnen zowel je team als het hoger management
  • Leer hoe je op jouw authentieke wijze mensen in beweging krijgt
6 modules in 20 dagen
2+ jaar ervaring als leidinggevende

Young Executives Program Compact

  • Word bewuster van wie je bent, als mens en als leidinggevende
  • Ontwikkel je leiderschapsvaardigheden op authentieke wijze
  • Leer effectiever leidinggeven en hoe je mensen in beweging krijgt
5 modules in 10 dagen
2+ jaar ervaring als leidinggevende

Young Professionals

  • Leer sterker in je schoenen te staan en meer initiatief te tonen
  • Vergroot je invloed en overtuigingskracht
  • Krijg inzicht waar je nu staat en maak bewuster keuzes in je carrière
6 modules in 7 dagen
0+ jaar werkervaring

Hulp nodig bij het kiezen van een training?

Vraag vrijblijvend een persoonlijk adviesgesprek aan. Onze opleidingsadviseurs gaan graag met je in gesprek om te kijken welke training het beste bij je past. Onze adviseurs kunnen je meer vertellen over de trainingen, adviseren welke training aansluit bij je leervraag of je helpen bij het vinden van de juiste coach.
Plan een adviesgesprek